Fietsroute: Van haven tot haven
Fiets deze uitdagende route van haven naar haven en ontdek hoe land en water op Schouwen-Duiveland onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Beklim de Plompe Toren en hoor het verhaal over de verdronken dorpen, bezoek het Watersnoodmuseum met persoonlijke verhalen over de ramp en tuur door je verrekijker op zoek naar zeehonden en bruinvissen in Nationaal Park De Oosterschelde.
De route volgt fietsknooppunten en is 93 km lang. Je kunt de route starten waar je zelf wilt. Is de route te lang, dan kan je hem ook in meerdere dagen fietsen.
Scan de QR-code hieronder voor de mobiele website
Neem alvast een kijkje
-
-
Dit ga je zien
Brouwershaven
Havenroute Brouwershaven: Lees
Brouwershaven, gesticht rond 1285, is mogelijk vernoemd naar een brouwer. De haven groeide door visserij en handel, maar verloor klanten door moeilijke toegang. De jachthaven heeft nu 475 ligplaatsen.
Havenroute Brouwershaven: Lees
Deze stad is de enige plek met een haven op het eiland die dat woord ook daadwerkelijk in de naam heeft. Maar hoe Brouwershaven precies aan zijn naam gekomen is, is een klein mysterie. Er wordt vaak gedacht dat het komt door de belangrijke rol die de stad gespeeld zou hebben bij de import van bier uit Delft. Maar er is geen bewijs dat dat ook echt zo was. En als het wel zo was, dan was de naam Bierhaven bijvoorbeeld logischer. Plaatsen worden nu eenmaal niet vernoemd naar mensen die er niet komen. Tenzij het heiligen of vorsten betreft. Het zou dus kunnen dat de naam afgeleid is van ‘de haven van ene Brouwer’, maar ook dat is onbekend.
Wat wél bekend is, is dat Brouwershaven rond 1285 gesticht werd als nieuwe haven voor Brijdorpe. De haven van dat dorp was namelijk verzand. De naam Brouwershaven komt in de archieven voor het eerst voor in 1318. Brouwershaven heeft afwisselend succesvolle tijden gekend. Door visserij en handel in allerlei producten van bieten tot wijn groeide de stad. Toch was er een groot nadeel aan deze haven: de route naar de Grevelingen was lang en smal. Schepen werden steeds groter en konden niet allemaal even gemakkelijk de haven binnen varen. Brouwershaven raakte klandizie kwijt.
In de negentiende eeuw was er een opleving door de verzanding van de Brielse Maas en het Goereese Gat. Brouwershaven kreeg een functie als overslaghaven voor kleinere schepen die beter de Rotterdamse haven in konden dan de grote handelsschepen. Totdat de Nieuwe Waterweg in 1872 gegraven werd. Toen werd die functie overbodig. Na de watersnoodramp in 1953 kwamen de Deltawerken en werd er een jachthaven aangelegd. Deze bestaat nu uit de Oude en de Nieuwe Jachthaven die in 2022 flink werden gerenoveerd. Aan weerskanten van de Oude Jachthaven vind je nog de oude pakhuizen. Dit deel van de haven heeft een historische uitstraling en ligt in het hart van de stad. Het loopt om een bocht over in de Nieuwe Jachthaven. In totaal telt de jachthaven zo’n 475 ligplaatsen. Meer informatie over Brouwershaven en de geschiedenis? Bezoek dan het Brouws Museum.
Havenroute Brouwershaven: Luister
Je luistert naar het verhaal van dichter Jacob Cats (1577-1660) verteld door Otto de Kat.
Havenroute Brouwershaven: Luister
Je luistert naar het verhaal van dichter Jacob Cats (1577-1660) verteld door Otto de Kat.
Havenroute Brouwershaven: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Brouwershaven.
Havenroute Brouwershaven: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Brouwershaven.
Havenroute: Bommenede
In de 17e eeuw is het hele dorp Bommenede onder water komen te liggen door grote dijkdoorbraken. Het is één van de vele verdronken dorpen op Schouwen-Duiveland. Het haventje van Bommenede is in de 20e...
Havenroute: Bommenede
In de 17e eeuw is het hele dorp Bommenede onder water komen te liggen door grote dijkdoorbraken. Het is één van de vele verdronken dorpen op Schouwen-Duiveland. Het haventje van Bommenede is in de 20e eeuw opnieuw als bouwdok ingericht om caissons te bouwen voor de aanleg van de Brouwersdam. Je kunt er nu goed wandelen en het is een ideale spot voor duikers.
Havenroute: Ringdorp Dreischor
De dorpskern van Dreischor is in een ronde vorm gebouwd. In het midden staat de kerk met daaromheen een gracht. Het is een van de best bewaarde ringdorpen van Schouwen-Duiveland. Stap hier zeker even...
Havenroute: Ringdorp Dreischor
De dorpskern van Dreischor is in een ronde vorm gebouwd. In het midden staat de kerk met daaromheen een gracht. Het is een van de best bewaarde ringdorpen van Schouwen-Duiveland. Stap hier zeker even af om de mooie monumentale huizen te bekijken. Iets buiten de dorpskern aan de Welleweg vind je de Pasveersloot. Deze constructie deed van 1960 tot 2001 dienst als zuiveringsinstallatie. Het is volledig behouden gebleven en is nu een industrieel rijksmonument.
Havenroute: Beldert bij Dijkwater
Vlakbij Dreischor vind je natuurgebied Dijkwater. Het water in dit gebied is een restant van de rivier de Gouwe die vroeger het eiland Schouwen van Duiveland scheidde. Dit water was voor de ramp in...
Havenroute: Beldert bij Dijkwater
Vlakbij Dreischor vind je natuurgebied Dijkwater. Het water in dit gebied is een restant van de rivier de Gouwe die vroeger het eiland Schouwen van Duiveland scheidde. Dit water was voor de ramp in 1953 een belangrijke vaargeul voor het vervoer van landbouwproducten. Er waren vier haventjes: de Staart, Stevensluis, Nieuwe Veer en Beldert. De Beldert was het voormalige haventje van Dreischor.
Havenroute: Weg door Dijkwater
Natuurgebied Dijkwater is ontstaan na het afsluiten van de kreek met het Grevelingenmeer. Het staat hier vol met planten die van zilte grond houden zoals zeekraal en lamsoor. In mei zorgt de zeldzame...
Havenroute: Weg door Dijkwater
Natuurgebied Dijkwater is ontstaan na het afsluiten van de kreek met het Grevelingenmeer. Het staat hier vol met planten die van zilte grond houden zoals zeekraal en lamsoor. In mei zorgt de zeldzame harlekijnorchidee voor een paarse deken over het grasland. Op en bij de kreek wemelt het van de vogels en insecten. Langs de Weg door Dijkwater vind je een gluurmuur waar je de vogels in alle rust kunt bekijken.
Havenroute Bruinisse: Lees
Bruinisse staat bekend om de mosselkweek en visserij. De moderne jachthaven aan het Grevelingenmeer, vernieuwd in 2010, biedt uitgebreide faciliteiten en 1400 ligplaatsen.
Havenroute Bruinisse: Lees
Bruinisse staat natuurlijk vooral bekend om de mosselkweek en de visserij. Aan de andere kant van de N59 liggen de verschillende havens die daarvoor gebruikt worden. Net als de oude Veerhaven, waar vroeger de veerdienst voer tussen Zijpe en Anna-Jacobapolder.
De jachthaven die hier aan het Grevelingenmeer naast de sluis van Bruinisse ligt, is na de sluiting van de Grevelingendam gerealiseerd. Voorheen waren er, net als nu aan de andere zijde, mosselpercelen. In 1973 werd de BV Jachthaven Bruinisse opgericht. In diezelfde tijd werd ook vakantiepark AquaDelta gebouwd en eind jaren 70 ontving men daar de eerste gasten. In het midden was een strandje. Dat ziet er nu wel anders uit…
In 2008 startte namelijk het project om de jachthaven een volledige metamorfose te geven. Alles werd vernieuwd en op de plek van het strandje kwam een centraal plein met daar omheen een scala aan faciliteiten. Van supermarkt tot brasserie en van sanitairgebouw tot kinderzwembad. In 2010 werd de volledig vernieuwde jachthaven geopend door de commissaris van de Koningin Karla Peijs.
De jachthaven van Bruinisse is uitgegroeid tot een van de modernste van Europa en wordt jaarlijks door een groot aantal passanten bezocht. De haven heeft een diepte van ongeveer 4 meter, waardoor die bereikbaar is voor alle maten en soorten schepen. De jachthaven telt bijna 1000 vaste ligplaatsen. Met zoveel ruimte en faciliteiten is het niet gek dat de jachthaven van Bruinisse bekend staat als een echte familiehaven. Een strandje is er ook nog steeds, dat is in feite verschoven en te vinden aan het einde van de jachthaven.
Havenroute Bruinisse: Luister
Je luistert naar het verhaal van oud-havenmeester Henk Gravestein.
Havenroute Bruinisse: Luister
Je luistert naar het verhaal van oud-havenmeester Henk Gravestein.
Havenroute Bruinisse: Kijk
Dit beleef je in en rondom de jachthaven van Bruinisse.
Havenroute Bruinisse: Kijk
Dit beleef je in en rondom de jachthaven van Bruinisse.
Havenroute Bruinisse werkhaven: Lees
Bruinisse, ontstaan in de 15e eeuw, is bekend om mosselkweek en visserij. Het heeft meerdere havens en een beeld van een mossel. Jaarlijks zijn er visserijdagen in juli.
Havenroute Bruinisse werkhaven: Lees
Bruinisse is net als veel andere plaatsen op Schouwen-Duiveland in de vijftiende eeuw ontstaan. Het werd aanvankelijk Oost-Duiveland genoemd, maar de naam Bruinisse kreeg vanzelf de overhand. Nisse is een ander woord voor landtong. Bruin duidt of op de kleur van de schorren of op die van een persoon. Dat is niet exact bekend.
Er zijn bij Bruinisse meerdere havens. Voor de vissersboten zijn er aan het water de Krammer een vissershaven en een reparatiehaven. Aan het Zijpe is er de Vluchthaven Zijpe, bedoeld voor binnenschepen en vissersboten. Deze werd in 1931 aangelegd als aanmeerplaats in de vaarroute tussen het kanaal door Zuid-Beveland en de Dordtse Kil. En dan is er ook nog de voormalige Veerhaven, daar voer ooit de veerboot tussen Anna-Jacobapolder en Zijpe van 1847 tot 1988. De huidige aanleg dateert van 1954.
Al eeuwen lang is Bruinisse een mosseldorp. De mosselkweek vormt een belangrijke inkomstenbron. In de wateren rondom het dorp zijn overal de staken te zien die mosselpercelen afbakenen en de drijvende tonnen voor de hangcultuurmosselen. Door de bloeiende handel in mosselen, groeide de vissersvloot en daardoor moest de haven twee keer worden uitgebreid. In 1872 en in 1912. Aan de andere kant van de N59, ten noordwesten van het dorp, werd in 1964 een jachthaven aangelegd.
Bovenaan de dijk bij Bruinisse staat het beeld van een geopende mossel. Hét symbool van dit dorp. Jaarlijks wordt het mosselseizoen dan ook feestelijk geopend met de visserijdagen, altijd het derde weekend in juli. In september 2023 werd ter gelegenheid van het 555-jarig bestaan van het dorp een mosselmaaltijd georganiseerd aan de haven. Aan de langste mosseltafel ter wereld aten die dag 1084 mensen mosselen. Bruinisse heeft natuurlijk ook een museum: Brusea. Hier kom je alles te weten over de geschiedenis van de visserij en de mosselkweek in Bruinisse.
Havenroute Bruinisse werkhaven: Luister
Je luistert naar het verhaal van mosselkweker Cees Otte.
Havenroute Bruinisse werkhaven: Luister
Je luistert naar het verhaal van mosselkweker Cees Otte.
Havenroute Bruinisse werkhaven: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Bruinisse.
Havenroute Bruinisse werkhaven: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Bruinisse.
Havenroute: Krekengebied Ouwerkerk
Het krekengebied bij Ouwerkerk is ontstaan tijdens de Watersnoodramp in 1953, toen een combinatie van stormvloed en springtij zorgden voor grote dijkdoorbraken. Nu kan je om de kreek wandelen en genieten...
Havenroute: Krekengebied Ouwerkerk
Het krekengebied bij Ouwerkerk is ontstaan tijdens de Watersnoodramp in 1953, toen een combinatie van stormvloed en springtij zorgden voor grote dijkdoorbraken. Nu kan je om de kreek wandelen en genieten van de natuur die hier is ontstaan. Tussen de zeedijk en de grote kreek is een inlaag. Hier broeden veel kustvogels en je ziet er planten die van zilte grond houden, zoals zeeaster en zeekraal.
Havenroute: Watersnoodmuseum
Het Watersnoodmuseum ligt in het krekengebied van Ouwerkerk. Dit museum is gevestigd in de caissons, betonnen bakken, waarmee de laatste gaten in de dijken zijn gedicht. Het museum vertelt het verhaal...
Havenroute: Watersnoodmuseum
Het Watersnoodmuseum ligt in het krekengebied van Ouwerkerk. Dit museum is gevestigd in de caissons, betonnen bakken, waarmee de laatste gaten in de dijken zijn gedicht. Het museum vertelt het verhaal van de ramp, met ook veel ruimte voor persoonlijke verhalen. Buiten staan foto’s waarop te zien is hoe het landschap er voor de Ramp uitzag.
Havenroute: Uitkijkpunt op Zeelandbrug
De Zeelandbrug is een van de meest herkenbare en gefotografeerde bouwwerken in Zeeland. Met ruim 5 kilometer was het bij de bouw (1965) de langste brug van Europa. Inmiddels is dat het niet meer, maar...
Havenroute: Uitkijkpunt op Zeelandbrug
De Zeelandbrug is een van de meest herkenbare en gefotografeerde bouwwerken in Zeeland. Met ruim 5 kilometer was het bij de bouw (1965) de langste brug van Europa. Inmiddels is dat het niet meer, maar het blijft een icoon en is zeker een fotostop waard. De brug verbindt Schouwen-Duiveland met het schiereiland Noord-Beveland. Het is een prachtige plek om bij zonsondergang te fotograferen.
Havenroute Zierikzee: Lees
De stad Zierikzee is al honderden jaren oud. Men vermoedt dat het ontstaan is in de negende eeuw. Het was een dorpje zoals er veel waren. Maar toen het eenmaal stadsrechten kreeg, ergens tussen 1217...
Havenroute Zierikzee: Lees
De stad Zierikzee is al honderden jaren oud. Men vermoedt dat het ontstaan is in de negende eeuw. Het was een dorpje zoals er veel waren. Maar toen het eenmaal stadsrechten kreeg, ergens tussen 1217 en 1220, kwam daar verandering in. Er was zelfs een tijd dat Zierikzee belangrijker was dan Amsterdam. De Zierikzeese haven speelde daar een grote rol in. Het was een strategische plek waar een bloeiende handel plaatsvond.
Het havencomplex bestaat uit verschillende delen: de Oude Haven, de Nieuwe Haven en het Havenkanaal. De eerste twee zijn met elkaar verbonden door het poortencomplex van de Noord- en Zuidhavenpoort. Oorspronkelijk was de Oude Haven de plek waar schepen geladen en gelost werden. Het water de Gouwe, tussen Schouwen en Duiveland, vormde daarvoor een belangrijke aanvoerroute. Maar toen deze dichtslibde en nauwelijks nog bereikbaar was voor schepen, moest er een nieuwe waterweg naar de stad gegraven worden.
Tussen 1597 en 1599 werd daarom het 2 kilometer lange Havenkanaal gegraven. De stadsgracht, wat nu de Nieuwe Haven is, werd verbreed en er kwam een kademuur waar schepen konden aanleggen. Doordat de haven direct in verbinding staat met de Oosterschelde, is het een echte getijdenhaven. Dat betekent dat het verschil in waterstand van eb en vloed varieert van 2,5 tot 3 meter. In het Havenkanaal is de keersluis na de Watersnood in 1957 gebouwd: deze zorgt ervoor dat men bij extra hoog water ook in de stad droge voeten houdt.
Vandaag de dag is de Oude Haven een monumentale museumhaven waar historische schepen bezichtigd kunnen worden. Aan de Nieuwe Haven liggen diverse mosselkotters, sleepboten en soms rondvaartboten. Het is daarnaast een van de drukste passantenhavens van het zuidwestelijke Deltagebied. In de jachthaven net voor de keersluis zijn ruim 100 ligplaatsen. Meer weten over Zierikzee en de haven? Bezoek dan de Museumhaven of het Stadhuismuseum.
Havenroute Zierikzee: Luister
Je hoort het verhaal van Ria Geluk.
Havenroute Zierikzee: Luister
Je hoort het verhaal van Ria Geluk.
Havenroute Zierikzee: Kijk
Dit beleef je in en rondom de havens van Zierikzee.
Havenroute Zierikzee: Kijk
Havenroute: Havenhoofd Zierikzee
Bij het Havenhoofd van Zierikzee sta je aan de Oosterschelde met een panoramisch uitzicht op de Zeelandbrug aan de ene kant en in de verte de Dikke Toren van Zierikzee aan de andere kant. Kijk eens...
Havenroute: Havenhoofd Zierikzee
Bij het Havenhoofd van Zierikzee sta je aan de Oosterschelde met een panoramisch uitzicht op de Zeelandbrug aan de ene kant en in de verte de Dikke Toren van Zierikzee aan de andere kant. Kijk eens met een verrekijker in de richting van het water, want het is een van de beste plekken om bruinvissen te spotten vanaf het land. Je ziet oude aanlegpalen voor grote zeilschepen die vroeger niet door het havenkanaal konden omdat die te smal was.
Havenroute: Schelphoek & Prunjepolder
De kreken bij de Schelphoek zijn restanten van de overstromingen in 1953. Na de watersnoodramp en de aanleg van de Oosterscheldekering is de natuur in de naastgelegen Prunjepolder weer in vroegere staat...
Havenroute: Schelphoek & Prunjepolder
De kreken bij de Schelphoek zijn restanten van de overstromingen in 1953. Na de watersnoodramp en de aanleg van de Oosterscheldekering is de natuur in de naastgelegen Prunjepolder weer in vroegere staat hersteld. Door het vele zilte water is het een walhalla voor vogels én vogelaars. Je ruikt hier de zilte geur en het gekrijs van de meeuwen verraadt dat je naast de Oosterschelde staat.
Havenroute: Plompe Toren
De Plompe Toren is de kerktoren van het verdronken dorp Koudekerke. Volgens de sage veroorzaakte een boze zeemeermin de overstroming. In werkelijkheid heeft de kracht van het water in combinatie met...
Havenroute: Plompe Toren
De Plompe Toren is de kerktoren van het verdronken dorp Koudekerke. Volgens de sage veroorzaakte een boze zeemeermin de overstroming. In werkelijkheid heeft de kracht van het water in combinatie met zware stormen hele dorpen aan de zuidkust van Schouwen weggenomen. Beklim de 23 meter hoge toren voor een 360 graden uitzicht over de Oosterschelde, de Koudekerkse inlaag en ook het polderland. Een inlaag is een gebied tussen de zeedijk en een binnendijk.
Havenroute: Oosterschelde Stormvloedkering
De Oosterscheldekering is een van de Deltawerken die aangelegd zijn na de watersnoodramp. De kering vormt ook een verbinding tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland. Als je tijd hebt, fiets dan...
Havenroute: Oosterschelde Stormvloedkering
De Oosterscheldekering is een van de Deltawerken die aangelegd zijn na de watersnoodramp. De kering vormt ook een verbinding tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland. Als je tijd hebt, fiets dan even een stukje over deze 9 kilometer lange kering en voel de wind in je haren. Niet voor niks wordt hier elk jaar het NK tegenwindfietsen gehouden. Kijk op de kering ook even naar beneden om te zien met welke kracht het water tussen de pijlers in- en uitstroomt.
Havenroute Burghsluis: Lees
Burghsluis is niet alleen de naam van deze haven, maar ook van de buurtschap die eromheen ligt. Er staan slechts een stuk of dertig huizen en er woont maar een handjevol mensen permanent. De haven van...
Havenroute Burghsluis: Lees
Burghsluis is niet alleen de naam van deze haven, maar ook van de buurtschap die eromheen ligt. Er staan slechts een stuk of dertig huizen en er woont maar een handjevol mensen permanent. De haven van Burghsluis is tegenwoordig vooral ingericht voor de pleziervaart; de jachthaven telt rond de 130 ligplaatsen en een kleine 60 passantenplaatsen. Het is ook de thuishaven van MS de Onrust. Deze vertrekt meerdere malen per week voor een rondvaart.
De haven van Burghsluis is eigenlijk ontstaan ten koste van het naastgelegen Westenschouwen. De belangrijkste inkomstenbron van dat dorp was de haringvisserij, later kwam daar de handel bij. Toen de haven van Westenschouwen rond het jaar 1500 verzandde, werd die van Burghsluis aangelegd. De oorspronkelijke haven van Burghsluis lag ongeveer 500 meter westelijker dan de huidige haven. Het was een belangrijke plek voor de Westhoek van het eiland voor het verschepen van landbouwgewassen en vee.
Een paar honderd jaar later volgden er verbeteringen aan de haven. In 1872 en 1888 werd het oostelijk deel, dat toen nog een driehoekig tijhaventje was, verbeterd en verruimd. De Watersnoodramp in 1953 bracht grote veranderingen met zich mee voor de haven. Deze ging namelijk dienst doen als werkhaven voor het dijkherstel en werd uitgebreid tot een grootte van 4 hectare. De haven van Burghsluis is uniek, er zijn nog maar weinig van dergelijke haventjes te vinden op Schouwen-Duiveland.
Een bijzonder gebouwtje bij de haven is ’t Torentje. Dit is de lichtkoepel van de Schouwse vuurtoren Westerlicht. Deze is hier in 1979 geplaatst om dienst te doen als havenkantoor. De koepel dateert al uit 1849 en was vroeger te zien op het 250 guldenbiljet, waar de vuurtoren van Nieuw-Haamstede model voor stond. In 2019 werd ’t Torentje gerenoveerd en wanneer er iemand van de watersportvereniging aanwezig is, kunnen bezoekers er een kijkje nemen.
Havenroute Burghsluis: Luister
Je luistert naar het verhaal van Christel Klapwijk over Burghsluis.
Havenroute Burghsluis: Luister
Havenroute Burghsluis: Kijk
Dit kun je doen in en rondom de haven van Burghsluis.
Havenroute Burghsluis: Kijk
Dit kun je doen in en rondom de haven van Burghsluis.
Havenroute: Nationaal Park Oosterschelde
Nationaal Park Oosterschelde is het grootste Nationale Park van Nederland. De meeste schatten van dit Nationale Park vind je onderwater. Zeesterren, sepia’s, kreeften en zee-egels zie je pas als je...
Havenroute: Nationaal Park Oosterschelde
Nationaal Park Oosterschelde is het grootste Nationale Park van Nederland. De meeste schatten van dit Nationale Park vind je onderwater. Zeesterren, sepia’s, kreeften en zee-egels zie je pas als je hier met duikbril het water in gaat. Als je over de dijk langs de zuidkust wandelt zie je de zeilboten over het water laveren en bij laag water zoeken vele vogels langs de vloedlijn naar vrijgekomen zeedieren.
Havenroute: Boswachterij Westerschouwen
Boswachterij Westerschouwen is het grootste bos van Zeeland. Je fietst hier duin op en af en soms moet je even van je fiets af, want de bewegende duinen zorgen regelmatig voor zand op het fietspad....
Havenroute: Boswachterij Westerschouwen
Boswachterij Westerschouwen is het grootste bos van Zeeland. Je fietst hier duin op en af en soms moet je even van je fiets af, want de bewegende duinen zorgen regelmatig voor zand op het fietspad. Het bos en de duinen vormen niet alleen een buffer tussen de zee en de dorpen, maar zorgen als waterwingebied ook voor schoon drinkwater. Kijk goed om je heen, hier leven heel veel damherten, misschien zie je er wel eentje.
Havenroute: Vroongronden
De Vroongronden is een natuurgebied ingeklemd tussen Burgh-Haamstede en Renesse. Vroon betekent weidegebied en het wildrooster dat je overfietst verraadt dat hier nog steeds grazers zijn. De kans is...
Havenroute: Vroongronden
De Vroongronden is een natuurgebied ingeklemd tussen Burgh-Haamstede en Renesse. Vroon betekent weidegebied en het wildrooster dat je overfietst verraadt dat hier nog steeds grazers zijn. De kans is groot dat je hier loslopende runderen tegenkomt. Het is ook de enige plek in Zeeland waar je heide kunt zien.
Havenroute: Strand Scharendijke
Bij Scharendijke vind je twee stranden. Het eerste strand ligt aan de westkant van de Brouwersdam aan de Noordzee. Het is een breed strand compleet met strandpaviljoens. Je kunt hier uitstekend kitesurfen....
Havenroute: Strand Scharendijke
Bij Scharendijke vind je twee stranden. Het eerste strand ligt aan de westkant van de Brouwersdam aan de Noordzee. Het is een breed strand compleet met strandpaviljoens. Je kunt hier uitstekend kitesurfen. Aan de oostkant van de Brouwersdam aan het Grevelingenmeer vind je een klein strand met grasligweide. Wandel ook even naar het Koepeltje, een overdekte uitkijkpost uit 1598. Tijdens vele oorlogen is dit koepeltje gebruikt als wachtpost om te voorkomen dat vijanden ongezien aan land konden komen.
Havenroute Scharendijke: Lees
Het dorp Scharendijke is in de vijftiende eeuw ontstaan. Het lag aan een dijk aan een diepe vloedgeul zonder slikken ervoor: een zogenaamde schaardijk. Het laat zich dan ook wel raden waar de naam Scharendijke...
Havenroute Scharendijke: Lees
Het dorp Scharendijke is in de vijftiende eeuw ontstaan. Het lag aan een dijk aan een diepe vloedgeul zonder slikken ervoor: een zogenaamde schaardijk. Het laat zich dan ook wel raden waar de naam Scharendijke vandaan komt. Het was een eenvoudig buurtschap waar landarbeiders en dijkwerkers woonden. Doordat Scharendijke gunstig gelegen was aan de monding van het Grevelingenmeer, bleek het een strategische plek voor handel en scheepvaart.
Die handel, visserij en de zoutwinning zorgde voor welvaart in het dorp. Veel inwoners leefden van de visserij. En het zout dat gewonnen werd uit het Grevelingenmeer gebruikte men voor conservering van voedsel. Toen in 1901 het landbouwhaventje Kloosternol werd aangelegd, nam de ontwikkeling van het dorp echt een vlucht. Kloosternol werd een belangrijke haven voor het transport van meekrap, een plant die op Schouwen-Duiveland veelvuldig verbouwd werd.
Maar door de aanleg van de Deltawerken veranderde er veel in Scharendijke. Het Grevelingenmeer raakte afgesloten van de zee en de visserij verdween er bijna helemaal. Inwoners gingen op zoek naar ander werk, met name in het toerisme. In 1972 werd de haven een jachthaven met vandaag de dag zo’n 700 ligplaatsen. De ligging vlakbij de Noordzeekust, de stranden en de natuurgebieden had een aanzuigende werking op toeristen. Er is tussen 1973 en 1980 en zelfs een klein dolfinarium gevestigd geweest: Dolfirodam. Het was afkomstig uit Rotterdam en trok iedere zomer rond de 150.000 toeschouwers naar hun dolfijnenshows.
Scharendijke is uitgegroeid tot het middelpunt van de watersport op Schouwen-Duiveland. Het is een ideale uitvalsbasis voor liefhebbers van surfen, zeilen en duiken. Duikplaatsen Het Koepeltje, Scharendijke Haven en de Nieuwe Kerkweg zijn onder duikers bekend als de hotspots van het Grevelingenmeer. Het watersporttoerisme is niet meer weg te denken uit Scharendijke en speelt een belangrijke rol voor de lokale economie.
Havenroute Scharendijke: Luister
Je luistert naar het verhaal van duiker Annemarie Verbiest.
Havenroute Scharendijke: Luister
Je luistert naar het verhaal van duiker Annemarie Verbiest.
Havenroute Scharendijke: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Scharendijke.
Havenroute Scharendijke: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Scharendijke.
Havenroute: Muraltmuren
Muraltmuren waren een goedkope oplossing tegen de vele overstromingen, bedacht door ingenieur Muralt begin 20e eeuw. Helaas hielden ze de overstromingen in 1953 niet tegen. De meeste muraltmuren zijn...
Havenroute: Muraltmuren
Muraltmuren waren een goedkope oplossing tegen de vele overstromingen, bedacht door ingenieur Muralt begin 20e eeuw. Helaas hielden ze de overstromingen in 1953 niet tegen. De meeste muraltmuren zijn na 1953 afgebroken, maar hier in Scharendijke staat nog een lang stuk overeind. Het heeft de status van rijksmonument. Wandel bij Scharendijke over de dijk vanaf de haven helemaal tot aan den Osse en bekijk de inmiddels verweerde muraltmuren. Landinwaarts zie je de karrevelden liggen, die ontstaan zijn bij het verhogen van de zeedijk.
Havenroute Den Osse: Lees
Lang geleden hoorde Den Osse bij Klaaskinderkerke. In 1813 werd die opgeheven en kwam Den Osse onder Duivendijke te vallen, net als Brijdorpe en Looperskapelle. Maar ook Duivendijke werd opgeheven,...
Havenroute Den Osse: Lees
Lang geleden hoorde Den Osse bij Klaaskinderkerke. In 1813 werd die opgeheven en kwam Den Osse onder Duivendijke te vallen, net als Brijdorpe en Looperskapelle. Maar ook Duivendijke werd opgeheven, in 1961. Daardoor kwam Den Osse bij Brouwershaven. In 1997 ontstond de gemeente Schouwen-Duiveland, en ging ook Den Osse daar in op.
Het aan het Grevelingenmeer gelegen buurtschap telt in feite niet meer dan een jachthaven, enkele vakantieparken en circa 30 woonhuizen. Het ligt tussen de grotere kernen Brouwershaven en Scharendijke in en het is de noordelijkste plaats van Zeeland. De haven werd eerst als werkhaven gebruikt voor de aanleg van de Brouwersdam. Daardoor is het er met vijf meter behoorlijk diep. Toen de werkzaamheden aan de dam in 1977 tot een einde kwamen, is Den Osse een haven geworden voor recreatief gebruik. En dan met name voor de sportvisserij.
In 1980 is er een watersportvereniging opgericht: wsv Den Osse. Tussen 1981 en 1985 werd de haven verder uitgebreid met 200 ligplaatsen in de noordelijke haven. Eind jaren tachtig werd er vergunning gegeven om in de haven te bouwen. Er kwam een clubgebouw bij de jachthaven en in 1992 werd de haven uitgebreid naar 500 ligplaatsen. Door het realiseren van een stenen dam, tegelijk met de uitbreiding in het zuidelijke deel van de havenkom, wordt de haven tegen de oostenwind beschermd. Den Osse is door de jaren heen een echte verenigingshaven geworden.
In 2014 is de Noordelijke haven volledig gerenoveerd. Voor een relatief kleine plaats, is het met 500 ligplaatsen en bijna 600 leden, een flinke jachthaven. Naast wat bedrijvigheid, liggen er in Den Osse nog enkele rondvaartboten. Deze vertrekken hiervandaan voor rondvaarten over het Grevelingenmeer om onder andere zeehonden te spotten.
Havenroute Den Osse: Luister
Je luistert naar het verhaal van Hans van Dijke.
Havenroute Den Osse: Luister
Je luistert naar het verhaal van Hans van Dijke.
Havenroute Den Osse: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Den Osse.
Havenroute Den Osse: Kijk
Dit beleef je in en rondom de haven van Den Osse.
Havenroute: Grevelingenmeer
Het Grevelingenmeer is het grootste zoutwatermeer van West-Europa. In de zomer is het een drukke toeristische plek met veel watersporters. Daarbuiten is er alle ruimte om de natuur te ontdekken. In...
Havenroute: Grevelingenmeer
Het Grevelingenmeer is het grootste zoutwatermeer van West-Europa. In de zomer is het een drukke toeristische plek met veel watersporters. Daarbuiten is er alle ruimte om de natuur te ontdekken. In het meer liggen een aantal onbewoonde eilanden, waar je bij sommigen mag aanleggen. Wie weet sta je oog in oog met paarden of runderen die hier ongestoord grazen. Let op: tijdens het broedseizoen zijn de eilanden niet toegankelijk.
Brouwershaven
- 95
- 68
- 67
- 66
- 65
- 02
- 09
- 06
- 07
- 08
- 90
- 89
- 81
- 71
- 72
- 73
- 75
- 84
- 85
- 86
- 97
- 60
- 70
- 76